Jak skutecznie chronić dzieci przed wykorzystaniem seksualnym.
Wykorzystanie seksualne - ten rodzaj krzywdzenia dziecka jest najtrudniejszy do wykrycia i zdiagnozowania. Fakty seksualnego napastowania są zwykle tajone, a na utrzymaniu sprawy w tajemnicy zależy zarówno sprawcy jak i dziecku, które boi się, wstydzi lub nie wie, komu o tym powiedzieć.
Profilaktykę wykorzystania seksualnego zaczynamy od zadbania, aby dziecko posiadało swoje osobiste rzeczy: ręcznik, szczoteczkę do zębów, jeśli warunki mieszkaniowe pozwalają – swój pokój, pościel. Powinno wiedzieć, że z toalety korzysta się przy zamkniętych drzwiach, kiedy wchodzi się do pokoju, należy pukać. Takie zachowania uczą dziecko stawiania i zaznaczania swoich granic. W przyszłości nie będzie miało większych problemów ze spontaniczną reakcją typu: „nie ruszaj, to moje”.
UCZENIE NAZW CZĘŚCI CIAŁA
W wieku 3-5 lat rozwija się silne poczucie bycia chłopcem lub dziewczynką. Przedszkolaki są bardzo ciekawi ciała swojego i innych ludzi. Dziecko powinno wiedzieć, że każda część ciała ma swoją nazwę i czemuś służy. Dziewczynki i chłopcy mają większość takich samych części ciała, z wyjątkiem kilku. Bardzo często rodzice mają trudności z doborem odpowiednich terminów. Warto zauważyć, że dziecko jeszcze nie ma żadnych skojarzeń w związku z takimi lub innymi słowami i przyjmie od nas z zaufaniem to, co mu powiemy.
Ważna jest zasada, że nikt, prócz dziecka, nie powinien dotykać jego miejsc intymnych. Powiedz: „Twoje ciało jest twoją prywatną własnością. Wszystko co zakryte jest bielizną jest intymną, prywatną częścią twojego ciała i nikt nie może dotykać cię w te miejsca, chyba że ma ku temu powody, które są dla ciebie jasne, na przykład jesteś u doktora lub wykonywane są uzasadnione czynności medyczne czy pielęgnacyjne, o których wie rodzic” (za: A. Widera-Wysoczańska, 2004).
O tym, że dorosły robi rzeczy, których nie wolno robić dorosłym, dziecko powinno opowiedzieć mamie, tacie lub innej bliskiej osobie (do nauki powyższych umiejętności można wykorzystać książkę: Zubrzyckiej Elżbiety „Powiedz komuś”).
Dziecko powinno wiedzieć, że jeżeli spotka się z taką sytuacją ma powiedzieć NIE, UCIEKAĆ i opowiedzieć o całym zajściu osobie zaufanej.
PODSTAWOWE ZASADY BEZPIECZEŃSTWA POZA DOMEM
Rodzice powinni wpajać dzieciom od najmłodszych lat podstawowe zasady bezpieczeństwa, które powinny obowiązywać poza domem:
- Młodsze dziecko powinno znać swoje nazwisko, adres i numer telefonu, starsze także numery alarmowe;
- Dziecko nie powinno się oddalać od rodziców ani nigdzie chodzić bez pozwolenia;
- W razie zgubienia – nie powinno się oddalać z miejsca, gdzie się znajduje (nie wolno mu szukać rodziców na własną rękę, ani iść z kimś, kto obiecuje, że zaprowadzi je do rodziców);
- Rodzice powinni wiedzieć, dokąd, z kim idzie dziecko i co będzie robiło, gdy przebywa poza domem. Należy rozmawiać z dzieckiem o tym, co będzie robiło z kolegami, bez wdawania się w intymne szczegóły;
- Rodzic powinien znać kolegów dziecka i ich rodziny;
- Wiedzieć, kto zajmuje się dziećmi, gdy one bawią się w czyimś domu.
- Dziecko bez zgody rodzica nie może przyjmować prezentów od obcych (od rodziny także), w żadnym przypadku nie może iść z obcą osobą do jej domu lub w inne miejsce.
- Dziecko powinno mieć przećwiczony plan działania w sytuacji, gdy rodzic jest fizycznie niedostępny.
Ostrzegając młodsze dzieci przed niebezpieczeństwami związanymi z osobami obcymi, rodzice powinni je również nauczyć, kim są osoby „obce” lub „nieznajome”. Dla młodszego dziecka nie zawsze jest to jasne. Dziecko może mylnie sądzić, że nieznajome osoby o sympatycznym wyglądzie nie są obce. Dobrym pomysłem jest rozmawianie z dzieckiem o tym, jakie nieostrożne zachowania innych dzieci zauważyło, i chwalenie go za prawidłowe odpowiedzi.
Tylko świadome i wspólne położenie kresu przemocy seksualnej w naszym społeczeństwie może ustrzec niejedno dziecko przed dramatem, który niczym bolesny cierń wkłuwa się w jego SERCE I UMYSŁ, powodując długo i trudno gojące się rany.
GDY DZIECKO ZOSTAŁO WYKORZYSTANE SEKSUALNIE
Jeśli wiesz, że jakieś dziecko zostało seksualnie wykorzystane, musisz to zgłosić. Możesz zadzwonić do lokalnego komisariatu policji, prokuratury lub sądu do spraw rodzinnych i nieletnich w rejonie, gdzie zostało popełnione przestępstwo.
Jeżeli jesteś rodzicem dziecka, jak najszybciej skontaktuj się z psychologiem.
Mgr Kamila Malawska
Psycholog, Poradnia Psychologiczno – Pedagogiczna w Strzelinie
Artykuł napisano w ramach realizacji projektu „Bezpiecznie w powiecie strzelińskim”